Δευτέρα 20 Ιανουαρίου 2014

Την Πρωτομαγιά τα λούλουδα γιορτάζουν.

 

Στην Κύπρο κάθε πρωτομαγιά δηλαδή κάθε πρώτη μέρα του Μάη οι κάτοικοι κάνουν στεφάνια από λουλούδια  και τα κρεμάζουν  πάνω στην πόρτα.Αυτό γίνετε διότι ο Μάης είναι ο μηνάς τον λουλουδιών  και ανθίζουν άφθονα λουλούδια στην Κύπρο .Καθώς και μερικές φορές  κάνουν παρελεύσεις με άρματα από λουλούδια κ.τ.λ.
Μια άλλη πλευρά της πρωτομαγιάς  είναι  η μέρα όπου γιορτάζουν οι εργάτες διότι αποκτήσαν το δωρο αν τι που είχαν ένα δυσάρεστο 12ωρο κατόπιν πολλών αγόνων. Ονομάζεται εργατική πρωτομαγιά. Κάθε Πρωτομαγιά όλοι οι εργάτες φοράνε στα ρούχα τους μια κόκκινη παπαρούνα για το αίμα πoυ χύθηκε εκείνες τις μέρες. Αυτή η γιορτή είναι παγκόσμια .


Κυριακή 19 Ιανουαρίου 2014

Κυπριακός Γάμος

Σε όλους τους πολιτισμούς ανεξαρτήτως θρησκείας ο γάμος πέραν από την θρησκευτική του σημασία ήταν πάντοτε ένα μεγάλο χαρμόσυνο γεγονός για την κοινωνία και γιορταζόταν από όλους.  Κάθε λαός ανάλογα και με τα βιώματα του δημιούργησε τις δικές του γαμήλιες  παραδόσεις, τα ήθη και τα έθιμα του.  Έτσι και στη Κύπρο ο λαός δημιούργησε τις δικές του παραδόσεις που βεβαίως ποικίλουν ανά περιοχή και με το πέρασμα των χρόνων τα έθιμα αυτά περνούσαν από γενιά σε γενιά.
Ο γάμος στην Κύπρο δεν ήταν ποτέ μια απλή θρησκευτική γιορτή.  Η προετοιμασία του γάμου διαρκούσε μέρες και σ’αυτή συμμετείχαν φίλοι, συγγενείς ακόμα και όλο το χωριό.  Ο γάμος γινότανε συνήθως Κυριακή και τελείωνε μέχρι την άλλη Κυριακή με τον αντίγαμο.
Σήμερα με το πέρασμα των χρόνων κάποια από αυτές τις παραδόσεις έχουν  ξεθωριάσει και πλέον ο γάμος αποτελεί ένα «κράμα» του παλιού με του νέου στοιχείου.


 


Προξένια: Τότε οι προξενητές μεσολαβούσαν και μιλούσαν στους  γονείς της νύμφης.  Οι γονείς περνούσαν από «κόσκινο» το γαμπρό προτού δώσουν την έγκριση τους.  Πολλές φορές η γνώμη της κοπέλας δεν έπαιζε κανένα ρόλο στον επικείμενο γάμο.
Λογιάσματα:  Τα λογιάσματα αποτελούσαν τον λόγο που έδινε ο ένας στον άλλο. Το παρόν τους έδιναv όλοι οι στενείς συγγενείς των μελλόνυμφων και εκεί υπόγραφαν το προικοσύμφωνο παρουσία εκτός από τους γονείς και του ιερέα του χωριού και το οποίο είχε νομική ισχύ.  Πολλές φορές κατά τη σύναψη του προικοσύμφωνου προέκυπταν διαφωνίες μεταξύ των οικογενειών και ο γάμος ακυρωνόταν.  Εάν προέκυπτε συμφωνία υπογραφόταν και έπρεπε να τηρηθεί κατά γράμμα.
Το στόλισμα της νύμφης και του γαμπρού:   Γινόταν στα πατρικά σπίτια και των δυο όπου συνοδείας βιολιών και λαούτων οι κουμπάροι και οι κουμέρες αναλάμβαναν το ντύσιμο του γαμπρού και της νύμφης αντίστοιχα.  Το ξύρισμα του γαμπρού αναλάμβανε συνήθως ο κουρέας του χωριού.  Σε περιοχές περισσότερο της Αμμοχώστου ήταν διαδεδομένο ο «χορός των ρούχων» όπου έβαζαν τα ρούχα σε πανέρι και τα χόρευαν εν μέσω βιολιών και τραγουδιών.
Η πορεία προς την εκκλησία:  Η πορεία προς την εκκλησιά γινόταν με τα πόδια και πέρναγε μέσα από τους δρόμους του χωριού. Ο γαμπρός και η νύμφη αντίστοιχα συνοδευόμενοι από συγγενείς και φίλους οδηγούνταν προς την εκκλησιά με την συνοδεία βιολιών και λαούτων.
Οι κουμπάροι: Κατά τη διάρκεια του γάμου οι κουμπάροι έγραφαν τα ονόματα τους σε μια μεγάλη άσπρη  κορδέλα η οποία ήταν δεμένη πάνω στα στέφανα του ζευγαριού.  Μάλιστα η επιτυχία του γάμου καθοριζόταν από τον αριθμό των κουμπάρων που είχε ο κάθε γάμος. 
Το φίλημα των στεφάνων:  Μόλις τελειώσει η τελετή του γάμου οι γονείς και οι συγγενείς φιλάνε τα ιερά στέφανα που ένωσαν το νεαρό ζευγάρι και τους δίνουν την ευχή τους.
Το ράψιμο του κρεβατιού:  Το ράψιμο του κρεβατιού αναλαμβανότανε από 5 ή 7 μονοστέφανες γυναίκες και περιλάμβανε βιολιά λαούτα, χορούς και τσιαττιστά.   Γέμιζαν το κρεβάτι του αντρόγυνου με παρθένο μαλλί από πρόβατα τα οποία έκοβαν και έπλεναν τις προηγούμενες ημέρες.  Τέσσερις κόκκινοι σταυροί ράβονταν στις τέσσερις γωνιές του κρεβατιού.  Ακολούθως κυλούσαν μικρά παιδιά πάνω στο κρεβάτι με την ευχή για πολλούς απογόνους.  Μετά από όλα αυτά τη σκυτάλη έπαιρναν οι κουμπάροι με τον χορό του κρεβατιού.




Ο χορός των συμπεθέρων:   Εκτός από το ζευγάρι μετά το γάμο χόρευαν και οι συμπέθεροι μεταξύ τους δείχνοντας πέραν από την διασκέδαση και την ένωση των δυο οικογενειών.
Το πρώτο ξημέρωμα:  Στο πρώτο ξημέρωμα πήγαιναν οι γονείς του ζευγαριού συνοδεία του ιερέα του χωριού στο σπίτι του αντρογύνου και χτυπούσαν τις πόρτες.   Όταν άνοιγαν τις πόρτες ο ιερέας ρώταγε το γαμπρό τι άλλο θέλει από τους γονείς και των δυο.  Αν ο γαμπρός επιθυμούσε κάτι επιπλέον το ανάφερνε και αν ο πατέρας και ο πεθερός του  δεν είχαν αντίρρηση, του ικανοποιούσαν την επιθυμία και έμπαιναν στο σπίτι.
Την επόμενη του γάμου:  Την επόμενη του γάμου, ημέρα Δευτέρα συγγενείς και φίλοι πήγαιναν σπίτι του αντρογύνου παίρνοντας μαζί τους πίττες και μέλι.  Το απόγευμα ο γαμπρός μαζί με τους κουμπάρους του γύρναγε σε όλο το χωριό βάζοντας κολώνια στα χέρια των χωριανών και οι κουμπάροι κέρναγαν κονιάκ.  Οι συγχωριανές έδιναν στους κουμπάρους  ζωντανές κότες που τις κρέμαγαν σε ένα μακρύ ξύλο και τις έπαιρναν στο σπίτι του αντρογύνου και θα αποτελούσε το κρέας για το τραπέζι της Δευτέρας του γάμου.  Την Δευτέρα του γάμου η νύφη δεν φορούσε το νυφικό αλλά ένα ωραίο φόρεμα, το δευτερκάτικο όπως το έλεγαν. Όλες τις νύχτες του γάμου (ο γάμος είχε διάρκεια μια βδομάδα) έπαιζαν τα βιολιά και ο κόσμος χόρευε μόνο κυπριακούς χορούς, καλαματιανό και ταγκό.

Πηγή: www.linou.org.cy/gr/customs-lgr/wedding-lgr/

Η Γιορτή του Κρασιού

 Η Γιορτή του Κρασιού είναι μια εκδήλωση άμεσα συνδεδεμένη με τον ανθρώπινο παράγοντα. Πρόκειται για μια πολιτιστική εκδήλωση που οι άνθρωποι διοργάνωναν από τα πανάρχαια χρόνια όταν παρόμοιες γιορτές με αναφορά στο κρασί διοργανώνονταν.

Η Γιορτή του Κρασιού είναι από το 1961 ένα από τα πιο χαρακτηριστικά γεγονότα της Λεμεσού, που θεωρείται η κυπριακή πρωτεύουσα του κρασιού. Η Γιορτή διοργανώνεται στο Δημόσιο Κήπο της Λεμεσού και διαρκεί 12 ημέρες.Η Γιορτή του κρασιού είναι εμπνευσμένη από τις αρχαίες γιορτές προς τιμήν του θεού του κρασιού Διόνυσου και τιμά μια μακρά παράδοση παραγωγής κρασιού στην Κύπρο.
Η γιγαντιαία φιγούρα ενός παραδοσιακά ντυμένου Κύπριου στην είσοδο του Δημόσιου Κήπου κατά τη διάρκεια της γιορτής καλωσορίζει τους ντόπιους και ξένους επισκέπτες.
Στο χώρο της εκδήλωσης οι επισκέπτες μπορούν να δοκιμάσουν τα κυπριακά κρασιά , καθώς και παραδοσιακά κυπριακά φαγητά. Παρ’ όλο που υπάρχει ένα μικρό τέλος εισόδου, οι επισκέπτες μπορούν να πιουν εντελώς δωρεάν όση ποσότητα κρασιούΣτο χώρο μπορεί επίσης να δει κανείς ένα παραδοσιακό πατητήρι και να χαρεί στο υπαίθριο θέατρο του Κήπου παραδοσιακούς χορούς και τραγούδια, καθώς και θεατρικές παραστάσεις από κυπριακά και ξένα σχήματα.
Πηγή: http://www.cyprusevents.net/el/events/limassol-wine-festival-2013/


                                      



 

Κατακλυσμός

                                          
Τον Ιούνιο, πενήντα μέρες μετά το Πάσχα, στην Κύπρο γιορτάζεται ο Κατακλυσμός. Λέγεται και Ημέρα του Αγίου Πνεύματος ή Πεντηκοστή, διότι μνημονεύει την επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος στους Αποστόλους πενήντα μέρες μετά την Ανάσταση του Χριστού. Στην Κύπρο η γιορτή του Κατακλυσμού συνδέεται και με τις αρχαίες τελετές προς τιμήν της Αφροδίτης και του ΄Αδωνη.
Το νερό είναι το κύριο στοιχείο του Φεστιβάλ .΄Ολες οι παραλιακές πόλεις , κι όχι μόνο, οργανώνουν συναυλίες, παιχνίδια και άλλες εκδηλώσεις κοντά στη θάλασσα κυρίως, αλλά και όπου υπάρχει νερό. Να είστε έτοιμοι να βραχείτε κατά τη διάρκεια του Κατακλυσμού!
Οι εκδηλώσεις του Κατακλυσμού διαρκούν τρεις μέρες και περιλαμβάνουν υπαίθρια πανηγύρια , όπου πλήθος περιπτέρων πωλούν παιχνίδια και παραδοσιακά εδέσματα . Περιλαμβάνουν επίσης συναυλίες από γνωστούς καλλιτέχνες, παραδοσιακούς χορούς, διαγωνισμούς τσιατιστών , αθλητικές επιδείξεις, διαγωνισμούς και άλλα παιχνίδια.Τα παιδία κάθε γειτονίας μαζεύονται και παίζουν νεροπόλεμο  μεταξύ τους.
Πηγή:www.hellinon.net/CyprusAphrodite.htm

Παρασκευή 17 Ιανουαρίου 2014

Πρωταπριλιά

Κατά την 1η Απριλίου, συνηθίζεται να λέγονται καλοπροαίρετα ψέματα λόγω εθίμου.
Αφετέρου, πρόκειται για επίσημη αργία της Κυπριακής Δημοκρατίας, που εορτάζει την έναρξη του αγώνα της Ε.Ο.Κ.Α.

Τα ψέματα της Πρωταπριλιάς είναι ένα έθιμο που μας έχει έρθει από την Ευρώπη. Υπάρχουν διάφορες εκδοχές σχετικά με τον τόπο και τον χρόνο που γεννήθηκε το έθιμο αυτό. Δύο από αυτές, όμως, είναι οι επικρατέστερες.
Την πρώτη Απριλίου γίνεται η ΄μεγαλύτερη παρέλαση σε όλες τις πόλεις και χωριά.Εκτελείται από τους μαθητές κι από τους στρατιώτες.Ολοι κάνουν ένα γύρο της πόλης ή του χωριού φωνάζοντας συνθήματα και μετά συγκεντρώνονται όλοι στο κέντρο για να τιμήσουν τους ήρωες της Ε.Ο.Κ.Α.

Κάθε χρόνο αυτή την περίοδο, σε πολλά χωριά επικρατεί το έθιμο της ΄΄λαπρατζιάς΄΄
οπου κάθε χωριό ανάβει την δική του φλόγα στο κέντρο της κοινότητας του, και εκέι μαζεύονται όλοι οι κάτοικοι του χωριού και απόλαμβάνουν την φωτιά.Ολες οι προετοιμασίες αρχίζουν από τον προηγούμενο μήνα μαζεύοντας ξύλα.
 Και έτσι γιορτάζεται αυτή η μέρα.
Πηγή : http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%80%CF%81%CE%AF%CE%BB%CE%B9%CE%BF%CF%82








 

Οι καλικάντζαροι

Τους συναντάμε με πολλά ονόματα: καλιβρούσηδες, καλακάντζουρα,λυκοκάντζαροι, κακανθρωπίσματα,παγανά, σκαρκατζούλια ή καρκατζούλια και εξαποδώ.Από την παραμονή των Χριστουγέννων έως τα Θεοφάνια ανεβαίνουν στη γη τα δαιμόνια Καλικάντζαροι, που «όλο το χρόνο πελεκούν με τα τσεκούρια τους τους στύλους που στηρίζουν τη γη».
Οι δαίμονες-Καλλικάντζαροι ταυτίζονται με τις δαιμονικές Κήρες των αρχαίων. Είναι «μαύροι, άσχημοι, με κόκκινα μάτια και τριχωτό σώμα».
Στην Κύπρο ονομάζονται Πλανήταροι. Εκεί τους κάνουν ξεροτήγανα για να τους καλοπιάσουν.

Αρχηγός τους είναι ο Μαντρακούκος, που είναι κουτσός κι άγριος και ο πιο επικίνδυνος απ' όλη την ομάδα. Ακολουθεί ο Μαγάρας, με την τεράστια κοιλιά του, ο οποίος μαγαρίζει όλα τα φαγητά και τα γλυκά. Επίσης έρχεται ο Κωλοβελόνης, που είναι αδύνατος και σουβλερός σα μακαρόνι και περνά από κλειδαρότρυπες και χαραμάδες. Άλλος είναι ο Κοψαχείλης με τεράστια κοφτερά δόντια, που κρέμονται από το στόμα του. Κανένας δεν μοιάζει με τον άλλο και έχει ο καθένας το κουσούρι του.


Καθένας από τους καλικάντζαρους έχει κι από ένα κουσούρι. Κουτσοί, στραβοί, με ένα μάτι, μονοπόδαροι, στραβοπόδαροι, ξεπλατισμένοι. Μεταξύ τους είναι διχόγνωμοι, και δεν μπορούν να κάνουν μέχρι το τέλος καμιά δουλειά κι όλα τα αφήνουν στη μέση, γι' αυτό δεν μπορούν να κάνουν κακό και στους ανθρώπους, αν και έχουν μεγάλη επιθυμία. Οι καλικάντζαροι από ότι λέγεται είναι μαυριδεροί, με κόκκινα μάτια, τραγίσια πόδια, χέρια σαν της μαϊμούς και τριχωτό όλο τους το σώμα.

Την παραμονή των Χριστουγέννων, οι καλικάντζαροι έρχονται έξω και περιμένουν να σμίξει η μέρα με τη νύχτα για να μπουν μέσα. Είναι κακά και πονηρά όντα, μα δεν μπορούν να βλάψουν τους ανθρώπους, γι αυτό και οι γυναίκες ακόμα τα περιπαίζουν και τα βρίζουν και τα λεν σταχτοπόδηδες, σταχτιάδες, κατουρλήδες.
 Πηγή: http://el.wikipedia.org/wiki/

«Μάρτης» ή «Μαρτιά»

 
 Ο Μάρτης ή Μαρτιά είναι ένα παμπάλαιο έθιμο, με βαλκανική διασπορά. Πιστεύεται ότι έχει τις ρίζες του στην Αρχαία Ελλάδα, και συγκεκριμένα στα Ελευσίνια Μυστήρια. Οι μύστες των Ελευσίνιων Μυστηρίων έδεναν μια κλωστή, την Κρόκη, στο δεξί τους χέρι και το αριστερό τους πόδι.
Από τη ως τις 31 του Μάρτη, τα παιδιά φορούν στον καρπό του χεριού τους ένα βραχιολάκι, φτιαγμένο από στριμμένη άσπρη και κόκκινη κλωστή, τον Μάρτη ή Μαρτιά. Σύμφωνα με τη λαϊκή παράδοση, ο Μάρτης προστατεύει τα πρόσωπα των παιδιών από τον πρώτο ήλιο της Άνοιξης, για να μην καούν. Τον φτιάχνουν την τελευταία μέρα του Φλεβάρη και τον φορούν την πρώτη μέρα του Μάρτη, πριν βγουν από το σπίτι.
Πηγή :  http://edu.klimaka.gr/diafora/557-paradosi-marths-klimaka.html